Nga Steve Rosenberg

Është joshëse ta shohësh Vladimir Putinin si një horr të stilit James Bond, i ulur në një panel gjigant kontrolli, në një strehë malore, duke mbjellë kaos në mbarë botën.

Ai shtyp një buton dhe ka trazira në Ballkan.

Ai shtyp një tjetër dhe Lindja e Mesme shpërthen.

Është joshëse… por ndoshta e pasaktë. Ndoshta ndikimi i liderit global të Kremlinit ekzagjerohet.

Po, Rusia ka lidhje me Hamasin dhe është bërë një aleat i ngushtë i Iranit. Sipas SHBA, Moska dhe Teherani tani kanë një partneritet të plotë të mbrojtjes.

Por kjo nuk do të thotë se Moska ka pasur përfshirje të drejtpërdrejtë ose njohuri paraprake për sulmin e Hamasit ndaj Izraelit.

“Ne nuk besojmë se Rusia ishte e përfshirë në asnjë mënyrë,” i tha gazetës Kommersant këtë javë ambasadori i Izraelit në Moskë, Alexander Ben Zvi, duke shtuar se ishte “marrëzi e plotë” të sugjerohej se kishte një lidhje ruse në mizoritë e kryera nga Hamasi në Izrael.

“Unë nuk kam parë asnjë provë të furnizimeve të drejtpërdrejta të armëve ruse për Hamasin, ose të trajnimit ushtarak rus të operativëve të Hamasit,” thotë Hanna Notte, një eksperte me qendër në Berlin për Rusinë dhe Lindjen e Mesme në Qendrën “James Martin”.

“Është e vërtetë që Rusia ka një marrëdhënie të gjatë me Hamasin. Rusia kurrë nuk e shpalli Hamasin një organizatë terroriste. Delegacionet e Hamasit ishin në Moskë vitin e kaluar dhe këtë vit.

Por unë nuk do të arrija kurrësesi në përfundimin se ka pasur mbështetje të gjerë ushtarake. Edhe pse ne e dimë se sistemet e prodhuara nga Rusia hynë në Rripin e Gazës, ndoshta nëpërmjet Sinait në Egjipt, ose me ndihmën iraniane.”

Por a është gati Putin të përfitojë?

Absolutisht. Dhe ja si.

Shpërqëndrimi nga Ukraina

Me rritjen e dhunës në Lindjen e Mesme që dominon axhendën e lajmeve ndërkombëtare, Moska po mbështeter në titujt dramatikë nga Izraeli, për të larguar vëmendjen nga lufta e Rusisë në Ukrainë.

Por kjo ka të bëjë më shumë sesa thjesht një ndryshim i ciklit të lajmeve. Autoritetet ruse gjithashtu shpresojnë që, si rezultat i situatës në Lindjen e Mesme, disa furnizime perëndimore me armë në Ukrainë do të ridrejtohen në Izrael.

“Unë besoj se kjo krizë do të ndikojë drejtpërdrejt në ecurinë e operacionit special ushtarak në Ukrainë,” tha diplomati rus Konstantin Gavrilov për gazetën pro-Kremlin Izvestia.

“Sponsorët e Ukrainës do të shpërqendrohen nga konflikti në Izrael. Kjo nuk do të thotë se Perëndimi do të braktisë Ukrainën. Por sasia e ndihmës ushtarake do të ulet…dhe rrjedha e operacionit mund të kthehet ashpër në favor të Rusisë”, tha ai.

Mendim dëshiror nga ana e Rusisë? Me shumë mundësi.

“Ne mund dhe do të qëndrojmë pranë Izraelit, edhe ashtu siç qëndrojmë pranë Ukrainës”, tha sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin në një takim të ministrave të mbrojtjes të NATO-s.

Por një konflikt i zgjatur në Lindjen e Mesme do të testojë aftësinë e Amerikës për të mbështetur njëkohësisht dy aleatë në dy luftëra të veçanta.

Rusia si ndërmjetëse?

Rusia po përpiqet të jetë më prezente në Lindjen e Mesme duke e treguar veten si një paqebërës i mundshëm. Ajo e ka luajtur këtë rol më parë, duke iu bashkuar përpjekjeve të mëparshme të ndërkombëtarëve për t’i dhënë fund konflikteve në rajon.

“Rusia mundet dhe do të ketë rol në zgjidhjen e konfliktit”, tha zëdhënësi i presidentit Putin, Dmitry Peskov, dhe shtoi: “Ne jemi në kontakt me palët në konflikt.”

Gjatë një vizite në Moskë, këtë javë, kryeministri i Irakut i bëri thirrje Presidentit Putin të “shpallte një iniciativë për armëpushim të vërtetë” në rajon.

Rusia paqebërëse? Kjo po që është e vështirë për t’u besuar. Në fund të fundit, ky është vendi që ndërmori pushtimin e plotë të fqinjit të vet. E gjatë gati 20 muajve të luftës së Rusisë ndaj Ukrainës, ka pasur vdekje dhe shkatërrim në një nivel që ka tronditur botën.

Për më tepër, të thuash se “mundet dhe do të ketë rol” në arritjen e paqes nuk është garanci se ata që janë të përfshirë në konflikt do i pranojnë si ndërmjetës.

Moska, prej kohësh, ka pasur interesa në Lindjen e Mesme. Bashkimi Sovjetik pati marrë një pozicion pro-arab, kur Izraeli krijoi lidhje të ngushta me SHBA-në. Për vite me radhë, antisemitizmi i nxitur nga shteti ka qenë tipar i jetesës sovjetike.

Pas shpërbërjes së perandorisë Sovjetike, marrëdhëniet e Rusisë me Izraelin u përmirësuan, pjesërisht për shkak të një fluksi prej më shumë se një milion hebrenjsh në Izrael nga ish-republikat sovjetike. Por, kohët e fundit, Rusia e Vladimir Putinit është afruar më shumë me armiqtë e Izraelit, veçanërisht me Iranin, çfarë i ka tensionuar marrëdhëniet ruso-izraelite.

Fajësimi i Amerikës

Kremlini është në kërkim të një tjetër mundësie për të bërë atë që, gjithsesi, e bën mjaft: të fajësojë Amerikën.

Që nga momenti i sulmit të Hamasit ndaj Izraelit, mesazhi kryesor i Vladimir Putinit ka qenë se “ky është shembull i dështimit të politikës së Shteteve të Bashkuara në Lindjen e Mesme”. Kjo është në linjë me qasjen tipike të Moskës, gjithnjë duke sulmuar atë që ajo e quan “hegjemonia e SHBA”.

Dhe përshkrimi i Amerikës si fajtori kryesor për situatën në Lindjen e Mesme është mënyra e Kremlinit për të forcuar pozitën e Rusisë në rajon në “kurriz” të Uashingtonit.

Deri më tani kam folur për përfitimet e mundshme të Rusisë nga ngjarjet në Lindjen e Mesme.

Por ka edhe rreziqe.

Hanna Notte beson se “paqëndrueshmëri e ndërthurur me kujdes është ajo që i shërben më fort Rusisë”.

“Nëse kjo krizë largon vëmendjen nga Ukraina, dhe ka shanse që të ndodhë vërtet, kur merret parasysh rëndësia e Izraelit në kontekstin e brendshëm politik të SHBA-ve, Rusia mund të jetë një përfituese afatshkurtër.”

Por Rusia nuk do të përfitonte nga një luftë që përhapet në rajonin më të gjerë, duke përfshirë Iranin që ofron armë dhe financa për Hamasin, theksoi Notte.

“Rusia nuk dëshiron një luftë të mirëfilltë midis Izraelit dhe Iranit. Nëse gjërat shkojnë drejt kësaj dhe bëhet e qartë se Amerika vendoset në anën e Izraelit fuqishëm, mendoj se Rusia nuk do të shohë zgjidhje tjetër veçse të zhvendoset më tej në anën e Iranit. Nuk jam i sigurt nëse Rusia e dëshiron këtë.

“Unë mendoj se Putini ende i vlerëson lidhjet e veta me Izraelin. Prandaj nuk mendoj se diplomacia ruse dëshiron të lëvizë në atë hapësirë ku do i duhet të zgjedhë kahun. Por sa më shumë që ky konflikt të përshkallëzohet, aq më shumë do ndihet Rusia nën presioni.”/ Marrë nga BBC