Kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj ka përdorur nocionet “rrezik” dhe “tragjedi” për t’iu kundërvënë idesë së presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, për shkëmbimin e territoreve.

Në një intervistë për gazetën prestigjoze gjermane “Die Welt”, Haradinaj ka deklaruar se është e rrezikshme ideja për korrigjimin e kufijve mes Kosovës dhe Serbisë.

I pyetur nga “Die Welt”  për deklarimet e presidentit Thaçi lidhur me çështjen e kufijve, ai ka thënë se një zgjidhje e tillë i përket shekullit të kaluar, dhe jo shekullit aktual.

Pjesë nga intervista e kryeministrit Haradinaj për “Die Welt”:

Die Welt: Presidenti i Kosovës Thaçi bëri thirrje të hënën për një “korrigjim të kufijve” dhe integrimin e disa komuniteteve serbe me popullsi shumicë shqiptare në territorin e Kosovës. Çfarë mendoni ju

Haradinaj: Do të jetë akoma më e vështirë të arrihet një marrëveshje për njohjen e Kosovës nëse ka debate të tjera mbi territoret në të dy anët e vendeve tona. Shkëmbimet territoriale janë zgjidhje nga një shekull tjetër. Sot, duhet të bëhet hapja e kufijve dhe respektimi i njëri-tjetrit. Rikthimi i temës së kufirit në rajonin tonë është një thirrje për tragjeditë e së kaluarës. Kjo është e rrezikshme.

Die Welt: Çfarë roli do të luajë BE në dialog?
Haradinaj: Merkel dhe Macron kanë marrë përkushtim personal për kauzën. Kjo është e re. Këto janë parametra krejtësisht të ndryshëm që e bëjnë procesin më serioz dhe më të besueshëm.

Die Welt: Kosova po pret liberalizimin e vizave. A ka përparim në këtë temë?
Haradinaj: Ne kemi biseduar edhe për këtë temë. Gjithkush është i vetëdijshëm se i kemi plotësuar të gjitha 95 kushtet e kërkuara. Sidomos marrëveshja kufitare me Malin e Zi nuk ishte një detyrë e lehtë. Tani është në BE dhe vendet e saj të bëjnë pjesën e tyre.

Die Welt: A kishte ndonjë sinjal pozitiv?
Haradinaj: Të paktën nuk kishte asnjë sinjal negativ. Unë shpresoj se pas zgjedhjeve evropiane qeveritë do të kenë kohë për t’u kujdesur për këtë çështje. Ne jemi të hapur për të monitoruar aktivitetet tona në kufi. Liberalizimi i vizave do të ishte më shumë një përfitim për vendet si Gjermania – për klientët, studentët, sportitstët, njerëz të biznesit dhe shumë më tepër. Mund të siguroheni që nuk do të vijnë kriminelët.

Die Welt: Sidomos shumë njerëz të rinj dhe të arsimuar po largohen nga Kosova për shkak të situatës së keqe ekonomike. Çfarë bëni për të bërë këtë ndryshim?
Haradinaj: Kemi shumë probleme. Nuk është e lehtë kur filloni nga zeroja. Nuk është e mjaftueshme për të rindërtuar infrastrukturën dhe institucionet, por edhe për t’i bërë njerëzit të besojnë se është e vlefshme për të qëndruar në vend. Por ka progres, rritja e GDP-së është 4.6 për qind. Megjithatë, punëtorët tanë të rinj janë interesantë për shumë tregje të tjera të punës në Evropë dhe më gjerë, dhe ne duhet të konkurrojmë me ta. Për këtë arsye ne kemi përmirësuar ofertat tona për investitorët. Ne jemi një vend Start-up dhe nuk po heqim dorë.

Die Welt: Ka ende probleme të mëdha me korrupsionin dhe krimin e organizuar në Kosovë.
Haradinaj: Po, por ne kemi zbatuar dy hapa të rëndësishëm: ka pasur mungesë të disa ligjeve që ne kemi kaluar tani dhe tani kemi institucionet që janë përgjegjëse për sundimin e ligjit. Pagat e gjyqtarëve i kemi dyfishuar.

Die Welt: Parlamenti i Kosovës votoi për ushtrinë e vet dhjetorin e kaluar. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Stoltenberg ka kritikuar ashpër duke thënë se duhet rishikuar nivelin e angazhimit të NATO-s në Kosovë përsëri. Pse Kosova bëri një hap të tillë në këtë situatë edhe ashtu tashmë të tensionuar?
Haradinaj: Nuk duhet të na fajësoni neve. Kur NATO hyri në Kosovë në vitin 1999 i kishte 50.000 ushtarë, sot ka rreth 3.000 ushtarë të angazhuar. Edhe ne jemi duke punuar së voni për më shumë përgjegjësi për sigurinë tonë në mënyrë që atë ta marrim përsipër. Do të duhen dhjetë vjet para se të kemi një ushtri funksionale. Në një moment, ne gjithashtu duam të shtojmë vlerën – në një partneritet për paqen.

Die Welt: A nuk ndihet vendi juaj mjaftueshëm nga Evropa dhe SHBA i përkrahur?
Haradinaj: Mbështetja është e rëndësishme. Por ne nuk duam të jemi një komb për të cilin duhet të brengosen të tjerët. Ne duam të jemi partnerë.

Die Welt: Presidenti amerikan duket veçanërisht i interesuar për një zgjidhje të shpejtë të konfliktit midis Kosovës dhe Serbisë. A jeni i shqetësuar që në një moment ai mund të përfshihet në normalizimin e marrëdhënieve me çdo çmim?
Haradinaj: Për ne, normalizimi nënkupton njohjen e shtetit në kufijtë ekzistues, duke marrë parasysh të drejtat e grupeve etnike që jetojnë në të dy anët. Kjo është zgjidhja e vetme e mundshme për ne. Nëse Trump angazhohet atëherë kjo do të bëhej në këtë premisë.

Die Welt: Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria presin hapjen e bisedimeve të pranimit me BE. Por BE është e ndarë dhe gjithashtu e zënë me Brexit-in. A është edhe më tërheqëse për t’u bërë anëtare e BE-së?
Haradinaj: Nuk ka alternativë për ne në rajon. Ne duam t’i përkasim familjes. Është shumë e mirë për ne nëse Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria së shpejti do të fillojnë bisedimet e pranimit. Më shumë Evropë në rajonin tonë nuk është vetëm e mirë për ne, por edhe për vetë Evropën. Më pak Evropë do të thotë më shumë hapësirë për palët e treta në rajon. Ne tashmë po shohim një prani më të madhe të Kinës dhe Rusisë në Ballkanin Perëndimor. Evropa duhet të inkurajojë edhe më shumë që rajoni të bëhet pjesë e BE-së.

Die Welt: Por në të njëjtën kohë, duket sikur Evropa do të bëhet më pak tërheqëse për njerëzit në rajon.
Haradinaj: Ka pak frustrim dhe kritika ndaj BE-së, gjithashtu për shkak të vonesave. Edhe në Kosovë, po dëgjohen zëra kritikë për vonimin e liberalizimit të vizave. Kjo shkakton pesimizëm dhe nervozizëm.

Die Welt: Ballkani është duke u marrë me të kaluarën e krimeve të luftës. Ju vet keni qenë dy herë i akuzuar si njëri prej ish-komandantëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës para Tribunalit Ndërkombëtar për ish-Jugosllavinë në Hagë. Aktualisht, krimet e mundshme të luftës të palës shqiptare po rihapen para Gjykatës Speciale në Hagë. Ju e patët kritikuar hapjen e kësaj Gjykate. Por a nuk duhet të pastrohet krimi për të mundësuar pajtimin e vërtetë?
Haradinaj: Është shumë e rëndësishme për viktimat që drejtësia të vendoset. Duhet të jetë gjithmonë një argument i fortë, përndryshe nuk do të ketë paqe. Në fakt, ekziston një mungesë e caktuar e bilancit në rajonin tonë në këtë pikë. Ka ende shumë masakra në Kosovë për të cilat askush nuk është sjellë para drejtësisë. Komuniteti ndërkombëtar ka krijuar në emër tonë këtë Gjykatë Speciale në Hagë për të trajtuar rastet individuale, por ato janë vetëm një-etnike dhe në këtë mënyrë janë përgjegjës vetëm për një pjesë të viktimave. Kjo nuk është përgjigja përfundimtare. Mungon një gjykatë e drejtësisë për të ndjekur penalisht rastet e të gjithëve. Në Kosovë mungojnë procese për rastet e grave që janë përdhunuar, për viktimat e masakrave, për të zhdukurit. Por ne do t’i përmbushim obligimet tona në gjykatë.