Raporti i fundit i OKB-së – Bota nuk po përmirësohet tani, po përkeqësohet
Autori: Një analizë e zymtë nga Fredy Gsteiger
Për më shumë se tre dekada, Kombet e Bashkuara kanë vëzhguar rregullisht se si po zhvillohet njerëzimi. Nuk ka të bëjë vetëm me standardin e jetesës, pra të ardhurat për kokë banori, por edhe me fusha të tilla si kujdesi shëndetësor, arsimi dhe barazia gjinore.
Deri më tani, nga një këndvështrim global, zhvillimi ka qenë pozitiv. Ka pasur progres vit pas viti, edhe pse shpesh i vogël. Por tani OKB-ja ka vënë re një kthesë të fortë . Sekretari i Përgjithshëm i saj Antonio Guterres flet për një botë të formësuar nga tensionet gjeopolitike, konfliktet dhe paqëndrueshmëria.
Pandemia, lufta, klima
Pandemia e koronës pati pasoja të rënda negative edhe në vendet e pasura. Dëmi kolateral i luftës së Ukrainës, si rritja e çmimeve të ushqimit dhe energjisë, si dhe pasojat e ndryshimeve klimatike dhe mbi-borxhet, po godasin veçanërisht vendet e botës së tretë, sipas Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Guterres.
Përparimet e viteve të fundit janë zhbërë papritur. Objektivat ambicioze të OKB-së për Zhvillimin e Qëndrueshëm, të cilat duhet të arrihen deri në vitin 2030, duken gjithnjë e më shumë në iluzjon. Aktualisht, bota nuk po konvergon më me ta, përkundrazi po lëviz në një shëtitje gaforre. Kjo vlen veçanërisht për Amerikën Latine, rajonin e Karaibeve, Afrikën dhe Azinë Jugore, por edhe në një farë mase për Evropën Lindore.
Bota në një spirale në rënie
OKB-ja flet për një paralizë kolektive. Bota po bie nga kriza në krizë dhe ndaj saj reagon vetëm me ushtrime të zjarrfikësve, për shembull me subvencione për ta bërë karburantin më të lirë. Mungonin qasjet afatgjata. Dikush është i paaftë për t’i trajtuar me vendosmëri problemet themelore, siç është ngrohja globale.
Si qeveritë ashtu edhe popullsia janë të paqëndrueshme. Në shumë vende, kjo po çon në polarizim politik dhe u jep shtysë forcave populiste dhe ekstreme. Ajo që nga ana tjetër e bën edhe më të vështirë përmbysjen e trendit pozitiv është një rreth vicioz. Rezultati: Demokracia, sundimi i ligjit dhe të drejtat e njeriut po vihen nën presion gjithnjë e më shumë në shum vende.
