Bërja e ndryshimeve mund të jetë e vështirë. Është e vështirë të motivohesh për të bërë diçka vazhdimisht – edhe kur e di që është në të mirë të shëndetit tënd. Por, po t’ju tregonim se ka një mënyrë tjetër? Një mënyrë që nuk kërkon asnjë përpjekje për motivim. Ja çfarë ndodh…

Eric Johnson, studiues në Universitetin Columbia, dhe Daniel Goldstein, studiues në London Business School, kryen një studim interesant që tregoi se sa shumë ndikon ambienti ynë në sjelljen tonë – shpesh pa e kuptuar.

Dëshironi të bëheni dhurues organesh?

Studiuesit mblodhën të dhëna nga 11 vende të Evropës, duke treguar përqindjen e njerëzve që kishin zgjedhur të bëhen dhurues organesh. Grafiku i mëposhtëm paraqet dallimet në përqindjet e dhuruesve të organeve në secilin shtet. Vëreni që ka një grup vendesh ku përqindjet e dhuruesve janë shumë të ulëta (majtas) dhe një grup tjetër ku ato janë shumë të larta (djathtas). Kur studiuesit analizuan këtë grafik, u befasuan. Fillimisht menduan se ndryshimi do të shkaktohej nga faktorë si feja apo kultura, por nuk ishte kështu. Për shembull, Danimarka dhe Suedia janë fqinjë dhe ndajnë shumë ngjashmëri gjeografike, kulturore e sociale. Megjithatë, vetëm 4% e popullsisë në Danimarkë ka zgjedhur të bëhet dhurues organesh, ndërsa në Suedi kjo shifër arrin në 86%. A janë njerëzit në Danimarkë më egoistë se ata në Suedi? Jo.

Çfarë bën dallimin?

Diferenca nuk qëndron në karakterin e njerëzve, por në format që dërgonin këto shtete. Në vendet me përqindje të ulët, formulari kërkonte që njerëzit të zgjidhnin vetë për t’u bërë dhurues (opt-in). Ndërsa në vendet me përqindje të lartë, formulari kërkonte që njerëzit të zgjidhnin për të mos dhuruar (opt-out). Ky ndryshim i thjeshtë solli rezultate dramatike.

Si ndikon ambienti në sjelljen tuaj

Në përfundim, studiuesit theksuan: “Në shumicën e rasteve, njerëzit zgjedhin opsionin që u jepet si parazgjedhje.” Pra, sjellja jonë është shpesh përgjigje ndaj sinjaleve që na rrethojnë. Forma e formularëve, ushqimet në banak, apo sendet në tavolinën e punës – të gjitha ndikojnë në zgjedhjet tona. Por ky është lajm i mirë! Sepse ju mund të krijoni një mjedis që ju çon drejt suksesit.

Si të dizajnoni ambientin për sukses

Ndryshimi i ambientit tuaj mund t’ju ndihmojë të shmangni zakonet e këqija dhe të inkurajoni ato të mirat. Më poshtë janë disa shembuj të thjeshtë për të aplikuar këtë strategji:

1. Hani më shumë perime. Blerja e pjatave jeshile mund t’ju nxisë të shërbeni 30% më shumë perime jeshile si spinaq apo brokoli.
2. Shmangni ngrënien e pavetëdijshme. Hiqni ushqimet e pashëndetshme nga syri dhe vendosni fruta apo arra në vend të tyre.
3. Shikoni më pak TV. Vendosni telekomandën në një sirtar dhe vendosni një libër në vend të saj. Kur divanet nuk janë të kthyer nga TV-ja, ka më shumë gjasa të lexoni apo të flisni.
4. Stërvituni më shpesh. Përgatitni rrobat e palestrës që në darkë. Kur çdo gjë është gati, ka më pak pengesa për të bërë një stërvitje të mirë.
5. Fillo të përdorësh fillin dentar. Mbaj një tas të vogël me fill dentar pranë furçës së dhëmbëve. Një ndryshim i vogël vizual mund të bëjë diferencën.

Konkluzioni: Rëndësia e dizajnimit të mjedisit

Shpesh mendojmë se për të ndryshuar duhet motivim ose stimuj. Por studimi i mjedisit tregon se zgjedhjet tona ndikohen kryesisht nga ambienti përreth. Në vend që të mbështeteni te motivimi, krijoni një mjedis që ju bën automatikisht të merrni vendime të shëndetshme dhe produktive. Pyetja që mbetet për ju është: Si po ndikon ambienti juaj në zgjedhjet tuaja? Dhe çfarë do të bëni për ta përmirësuar atë?